1, ఆగస్టు 2014, శుక్రవారం

Tel.science musings:Competition between time& distance by rasp sadhana

tel.science musings."kaalam duuraala madhya pootee" by *mpsmkbh@







"కాలం దూరాల మధ్య పోటీ" -భట్ సాధన

"టైం ఎంత అయ్యిందిరా?"-విఘ్నేశ్వరున్ని అడిగాడు.-అమర్ మామయ్య  చుట్టూ చూశాడు.


టేబిలు పైన గ్లోబు తిరుగుతోంది.పైన లైటు వెలుగుతోంది.అశ్విక,అర్చన ఆడుకుంటున్నారు


పిల్లలకి ఈసారి అతను మరొక గమ్మత్తైన విషయం చెప్పబోతున్నాడు.చేతి కున్న వాచ్ ని చూస్తూ,


"సాయంత్రం ఐదున్నర..."-అన్నారంతా.


"ఎక్కడ?!"-అన్నాడు కళ్లెగరేస్తూ...

"నీ చేతి వాచీ లోనే..."అన్నారు పిల్లలు.యశ్వంత్,అభినవ్ సాగతీస్తూ.  

"మరి ఇంట్లో గోడమీది గడియారం లోనూ...?!"-

"అక్కడా అంతేగా...ఇంచుమించు".

"మరి పక్కింట్లో...?"

"అక్కడా అంతేగా..."

"మరి అవతలి వీధి బజారులోనూ...?"

"బజారులో ఎంటీ...బెజవాదలోనూ అంతే,బొంబాయ్ లోనూ అంతే "-ఆమాత్రం కూడా మామయ్యకి తెలీదా...అన్నట్లు.

"మంచిది,మరి పొరుగు దేశం పాకీస్తాన్ లో...?"

"అంతేనేమో!!..."-అన్నరంతానూ..

"ఏమీ కాదు,సరిగ్గా సాయంత్రం ఐదు గంటలు..."-అన్నాడు అమరు.

"పాకీస్తాన్ లో వాచీలన్నీ అర గంట లేటేమో.పాపం.?!"-అంది ఉల్లాసంగా ఉమా.

"కారణం అది కాదు గానీ,ఇంకో తమాషా...ఇటు బంగ్లాదేశ్ ఎంతయ్యిందో తెలుసా...?"

"ఏమో..."-అనుమానంగానే అన్నారంతా..

"అక్కడేమో సాయంత్రం ఆరు ,మరి..."

"ఆరా...అక్కడివన్నీ..ఫాస్టేమో..."అనేసింది-లక్ష్మీ.కళ్ళు తిప్పుతూ.. 

"ఇల్లా దేశదేశానికి టైము మారిపోతూ ఉంటే ,మరి కచ్చితంగా ఇప్పుడెంత అయినట్టూ...?"-కిరణ్ సూటిగా చూస్తూ....

"ఒక్క రేఖాంశానికి నాలుగు నిమిషాలు చొప్పున పడమటి నించి తూర్పు కి పెరుగుతూ/ ఐ మీన్ పెంచుతూ లెక్కిస్తారు...."-మామయ్య

"అయితే పది డిగ్రీ లకి నలభై నిమిషాలు తేడా నన్నమాట..."హవిష్ తేల్చేశాడు.

"అది అల్లాగుంచండీ,మనం మధ్యాహ్న్నం లంచ్ లాగించేస్తుంటే,ఆస్ట్రేలియా,న్యూజిలాండు వాళ్ళు హాయిగా ఆడేసుకుంటూ ఉంటారు.తెలిసిందా?!"-మామయ్య.

"అయితే,అదే టైముకి ఇంగ్లాడు వాళ్ళు మార్నింగు  బ్రషింగు  లో ఉమ్తారేమో..?!"-అంది భరణి వేళాకోళం గా..

"తమాషాకైనా నువ్వు చెప్పింది నిజమేనే భరణీ ,జీ.యం.టీ మైనస్ ఫైవ్ అండ్ హాఫ్ అవర్స్ ,కరక్ట్ ..."-భరణి సంతోషానికి హద్దులు లేవు.

"అయితే అదే టైముకి అమెరికా వాళ్ళంతా గుర్రు పెట్టి ,ముసుగు తన్నుతూ ఉంటారు.కదూ."-సుదర్శనీ యాక్షన్ చేస్తూ అన్నది.












"అవునవును,వరల్డ్ కప్ రాత్రంతా మనం టీవీ లలో  చూస్తూంటే,ఆ దేశాల్లో పట్ట పగలు ,భలే..ఉందీ ఇదంతా."-అమూల్య సంతోషంగా అంది.

"మన భూమి గుండ్రంగా ఉందీ,పైగా గిర్రున తిరుగుతోంది గాబట్టీ..."అమృత కోవిద కనిపెట్టేసింది.

"అది కూడా పడమటి నించి తూర్పుకి ...అంతేకదా మామా ...?!"-సుమస్వర ముక్తాయింపు యిచ్చింది.

"ద్రువాలదగ్గర యింకో తమాషా జరుగుతూ ఉంటుంది తెలుసా!?..."-అమరు మామయ్య ...అందరూ నిశ్సబ్దంగా ఆశ్చర్య పోయారు.

"ఉత్తర ధృవం లో ఆరు నెల్ల రాత్రి,-అదే సమయంలో -"

"దక్షణ ధృవం లో ఆరు నెల్ల పగలు -అవునా మామా...?!"-సునేరీ కరక్ట్ గా గెస్ చేసింది.

"ఇకపోతే,ఆ రెండు ధ్రువాల్లో సూర్యుడి ప్రయాణం మన దగ్గరలాగా ఉండదు.తెలుసునా?!"

"తూర్పున బయలుదేరీ,పడమటికి చేరుతాడు."-అమరు మామ సస్పెన్సు మొహం పెట్టాడు.

"ఇక్కడకూడా అంతేగా,దీనిలో తమాషా ఏముందీ?!-కొంపదీసి,మధ్యలో మూడు నెలలకి దక్షిణానికిగానీ చేరతాడా ఏమిటి?!"

-సాధన మొత్తానికి సందేహం లోంచి కూడా విజ్ఞ్యానం సాధించింది.మామయ్య -

"అందుకే కాలం అంటే ఒక ...."అని ఏదో చెప్పబోయేంతలో-

"అన్నాలకి టైము అయ్యింది లోపలికి రండర్రా..."అంటూ అమ్మమ్మ చూడామణి పిలిచేసింది.










                        

                         @@@

వీరిచే పోస్ట్ చేయబడింది వద్ద కామెంట్‌లు లేవు:

Science musings :competition between time &speed by rasp sadhana

science musings"kaalamtho vegam potee"-by *mpsmkbh@









కాలంతో వేగం పోటీ-   

-సాధన భట్

అపుడు సమయం ఉదయం పది గంటలు,ఆదివారం.అమర్ మామయ్య చుట్టూ పిల్లలున్నారు.
"యేమర్రా మనమ్ యెక్కడ జీవిస్తున్నాము?"
"సందేహం యేముందీ,భూమ్మీద"-కొందరు బయటికీ,కొంతమంది లోపలికీ సమాధానం ఇచ్చారు -ఒక్కసారిగా.
"ఆల్ రైట్,మనంకూచున్నచోటు -మనకి యెంత దూరంలొ ఉందనుకుంటున్నారు?"
సీరియస్ గా అడిగాడు మామయ్య;
అదేమిటి తమాషా ప్రశ్న!-అనుకున్నారు అంతా-పిచ్చి ప్రశ్న అంటే బాగోదని;
"నిజంగానే ఇది గొప్ప ప్రశ్నే;దీనికి జవాబులు మాత్రం రెండున్నాయి-తెలుసా?"

"యేమీ లేదనుకుంటుంటే,రెండున్నాయా-సమాధానాలు"-అనుకున్నారంతానూ.మిగితావాళ్ళ కళ్ళ మెరుపులలో జవాబులు దొరుకుతాయేమొనని ఒకర్ని ఒకరు చూసుకున్నారు పిల్లలు. "సున్నా కిలోమీటర్లు-మొదటి జవాబు ఇదేకదూ"-ఉమ అన్నది నిశ్చయం గా,నవ్వేస్తూ- "కరక్టే..."అన్నారు కొద్దిగా పెద్ద క్లాసులు చదువుతున్న భరణీ,సుదర్శనీ-వంటివారు. "మరి రెండో జవాబు ఆలోచించండీ..."-కవ్వించారు-కిరణ్ లక్ష్మీ; "భూమ్మీద కదా,దాని ఆకారం 'క్లూ'-యేనా మామా..."-అన్నారు సుమస్వరా,సునేరీ ఒక్కేసారి.

"ఆ అర్ధం అయ్యింది,మనం కూర్చోని ఉన్నచోటు -మన నుంచి 39,940 కిలొమీటర్లు దూరం ఉంటుంది.-అంతేనా మామా"-అన్నారు హవిష్,అమూల్య-99% నమ్మకంగా,1% సందేహంగా. "అదెల్లా!?"- కోవిదా,అభినవ్-ధైర్యంగా సందేహించారు. "అదీ భూమి చుట్టుకొలత కదా,-అని ముక్తాయింపు పాడారు -అశ్విక,కార్తికేయా,అర్చన. "అవును,ఇక్కడనుంచి బయలుదేరి సూటిగా వెళ్తూ ఉంటే,39,940 కిలోమీటర్లకి మళ్ళీ బయలుదేరినచోటికే వస్తాం-కదూ మామా..."-అన్నాడు విఘ్నేశ్వరుడు. "కరెక్ట్,రెండు సమాధానాలకు కారణం మనం పోల్చుకున్న దిక్కు బట్టీ ఉంటుంది-అన్నమాట.పోనీండి." 

"మరి రోదశీ-అంటే సూన్యంలో ఈ దూరాల గురించి-అప్పుడెప్పుడో కొన్ని తమాషాలు చెబుతానన్నావుగా మామా..."అని అమూల్య గారంగా అడిగింది.
"అది మరోసారి చూద్దాం,మీరంతా వెళ్ళి,మీ హెచ్ డబల్యూలు చేసేసుకోండి." సశేషించాడు అమర్ మామ.










                                                   @@@
వీరిచే పోస్ట్ చేయబడింది వద్ద కామెంట్‌లు లేవు:

Science musings :competition among time, distance &speed by rasp sadhana

Tel.scince musings "kaalam,duuram,veegala madhya potee" *mpsmkbh@















"కాలమ్,దూరం,వేగాల మధ్య పోటీ"-సాధన భట్

అమర్ మామయ్య చుట్టూ మూగిన పిల్లలని-మాటలతో రోదశీ లోకి తీసికెళ్ళాడు.
'మనం ఈసారి రోదశీలో దూరాలగురించి చూద్దాం!"
"మన భుమి నుంచి చంద్రుడు 384 వేల కిలోమీటర్లు దూరంలో ఉన్నాడు కదా..."అమూల్య చెప్పేసింది.
"అల్లాగే-సూర్యుడు 15 కోట్ల కిలొమీటర్లు దూరమ్లో ఉన్నాడు గా..."హవిష్ ఊరుకోలేదు.
"మరి మిగతా నక్షత్రాల మాటేమిటీ!?"-సాధన సాగతీసింది.
"మన గెలాక్శీలో అవీ సూర్యుడిలాంటివే.
అంతకన్నా పెద్దవీ,చిన్నవీ-కోటానుకోట్లు చాలానే ఉన్నాయి.కొన్నిటికి మన సూర్యుడిలాగానే గ్రహాలు,ఉపగ్రహాలు కూడా ఉన్నాయి."

"వాటిని అల్లాగె ఉంచండి గానీ,వాటిల్లో-'ప్రాక్శిమా సెంచరీ'-అనే పొరుగు నక్షత్రం ఎంత దూరంలో ఉందో తెలుసా!?-నాలుగున్నర కాంతి సంవత్సరాల దూరంలో ఉంది.అంటే..."
"కాంతికి అక్కడికి వెళ్ళి,వచ్చేయడానికి 9 యేళ్ళు పడుతుంది-అన్నమాట".కిరణ్ మామకి సాయం చేశాడు-తన వెగంలో
"పాపం కాంతికి స్పీడు తక్కువా!?"భరణి జాలిపడింది.
"కాదూ,కాంతి వేగం ఇంతా,అంతా గాదు-ఒక్క సెకనులో మూడు లక్షల కిలోమీటర్లు లాగించేస్తుంది తెలుసా!?"-లక్ష్మి అక్కడున్న వారినందర్నీ ఉలిక్కిపడేలా చేసింది.













"మన జెట్ విమానాలు సెకనుకు ఐదున్నర కిలొమీటర్లతో నడుస్తూఉంటాయి, రోదశీ రాకెట్లు సెకనుకి పన్నెండు కిలొమీటర్లతో దూసుకుపోతూఉంటాయి-కదా"-ఉమ తన వేగాన్ని చూపించింది.

"ఇక పోతే-మన రాకెట్ని కాంతి వేగంతో నడపగలిగితే అది ఆ 'ప్రాక్శిమా సెంచెరీ' కి 9 యేళ్ళల్లో వెళ్ళి వస్తుంది;"-అమర్ మామ కేసి తరువాత యేమి తమాషా వినిపిస్తాడోనని చుస్తున్నారంతానూ;
"ఈ కాంతిరాకెట్ కన్నా స్పీడుగా ఒక్క నెల రోజుల్లో   వెళ్ళి, వచ్చేస్తే సరిపోతుందిగా..."అనేసింది సుదర్శని అమిత వేగంగా.
"అప్పుడు మీ వయసు యేమన్నా మారుతుందా?"
"అబ్బే యేమీ మారదు.."-అనేశారంతానూ.
"లేదు, ఒక్క నెల మారుతుంది-కదా"-
"ఆ అవునూ ఒక్క నెల మారుతుంది,ఐతే-?!"
"యేమవుతుందంటే... నీ క్లాస్ మేట్స్ అందరూ ఇంకా తొమ్మిది తరగతులు దాటిపోయి ఉంటారు".

ఒక 40 కాంతి సంవత్సరాల దూరంలొ ఉన్న ఒక నక్షత్రం దగ్గరికి మనం ,మీరన్నట్లే ఇంకా వేగంగా నిమిషంలో వెళ్ళీ వచ్చేశాం అనుకోండీ. అప్పుడు మీరన్నట్లే, మీ వయసు ఒక్క నిమిషం దాటుతుంది కదా;-కానీ, ఇక్కడ భూమ్మీద యేమవుతుందో తెలుసా-80 యేళ్ళు దాటేస్తుంది.మీకేమన్నా అర్ధం అయ్యిందా?!?!"
-అమర్ మామ అన్నది వారందరికీ 'భయంకరం' గా అర్ధం అయిపోయింది.
"__అని ఒక రష్యన్ పుస్తకంలో 'ఐన్ స్టిన్'-సాపేక్ష సిధ్ధాంతం గురించి వివరిస్తూ-లాన్డావ్,రూమెర్ సైన్స్ రచయితలు చెప్పారు.-అని ముగించాడు అమర్ మామ.











                                                                @@@
వీరిచే పోస్ట్ చేయబడింది వద్ద కామెంట్‌లు లేవు:
దీనికి సబ్‌స్క్రయిబ్ చేయి: పోస్ట్‌లు (Atom)